Yüksek Seçim Kurulu kurulmadan evvel ülkemizde yapılan seçimler yargı garantisinde değildi. Açık oylama ve her türlü hileye açık seçimlerdir. 1923'ten 1950'ye kadar yapılan bütün seçimler böyle olmuştur. Ancak çok partili hayata geçişin ilk seçimi 1946 seçimlerinde yapılan hileler, bardağı taşıran son damla olmuştur. Dönemin muhalefet partisi Demokrat Parti'nin de desteklemesi sonucunda 1950 yılında yargı güvencesi en birinci şart olarak kurulmuştur. 1950’lerden bugüne YSK ülkenin en saygın kurumu olmuştur.
Yüksek Seçim Kurulu; ülkemizde faaliyet gösteren üst yargı merciidir. YSK; 1950 yılında bugüne yapılan bütün seçimlerin adil, tarafsız olarak ve yargı güvencesiyle yapılmasını sağlamıştır. Karma bir yapıya sahip olan YSK; Türkiye genelinde yapılan seçimlerin denetiminden ve yönetiminden sorumlu yargısal bir kuruldur.
YSK Kadrosu Kimlerden Oluşur?
Kurul; bir başkan, bir başkanvekili ve 10 üyeden oluşur. YSK Başkanı Yargıtay'dan belirlenir. Kalan üyelerde Yargıtay ve Danıştay kurumlarının desteğiyle belirlenmektedir. YSK yapısı içerisinde günümüzde siyasi parti temsilcileri de bulunmaktadır.
YSK'nın Görevleri Nelerdir?
- Seçimlerin Yönetimi
Bütün seçimlerin başlamasına ve bitmesine karar verir. Yani tüm seçimlerin tarihlerini belirleyen kurumdur. TBMM, yerel yönetimler, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin tutanaklarını kabul eder. İncelemeye tabi tutar. Eğer tutanaklarda usulsüzlük veya yanlış sayım mevcutsa, soruşturma açar. Bu soruşturmanın sonuçlarına göre seçimlerin kısmen veya tamamen yenilenmesi kararını alabilir.
- Seçmen Kütüklerinin Yenilenmesi
Yine seçmen kütüklerinin her türlü yönetiminde sorumluluk YSK'ya aittir. Seçmen kütükleri güncel nüfus sayımlarına paralel olarak güncel olması gerekmektedir. Seçmen kütükleri her seçim döneminde ortaya çıkarılır. Belirli zaman zarfında seçmenlere kütüklerinin tespiti ve seçmen kartlarını almaları için süre tanınır. Yurt genelinde tüm seçmenler seçmen kartlarını aldıktan sonra hazırlanılan seçmen kütükleri kaldırılır. Seçim zamanı da seçmenler aldıkları seçmen kartlarına göre tespit edilen okullara giderek oylarını kullanırlar.
- Engelli Seçmenler İçin Yapılanlar
YSK engelli seçmenlerin oy kullanmalarında her türlü kolaylığı ve imkânı sağlamaktadır. Engelliler için seçim günü her türlü araç ve gerecin temini, her türlü kolaylığın sağlanması YSK'nın görevleri arasındadır.
- Yurtdışındaki Seçmenler İçin Yapılanlar
YSK yurtdışında yaşayan binlerce soydaşımızın seçim günlerinde, oy kullanacakları merkezlere rahatlıkla gidebilmeleri için araçlar temin etmeleri, konsolosluklardan yurtdışında yaşayan Türkler için seçmen kartı çıkarılması ve bunların temini YSK'nın görevleri arasındadır.
Ayrıca YSK seçim günleri tüm güvenlik güçleri ile iş birliği içerisinde seçimlerin güvenliğini, toplumun asayişini sağlar. Seçim günlerinde yaşanan asayişsizlikleri önler. Suç işleyenlere gerekli cezai işlemi yapmakla yetkili kurumdur.
YSK Başkanı Ve Üyeleri Kimlerdir?
YSK üyelerinin 6 sı Yargıtay, 5 i de Danıştay tarafından seçilir. Bu üyeler seçildikten sonra kendi aralarında YSK Başkanını ve başkan vekilini seçerler.
Başkan Muharrem Kaya, Başkan vekili Erhan Çiftçi, Özel Kalem Halit Filiz, üyeler ise; Yunus Aykın, Kürşat Hamurcu, Ahmet Yener, Ali Ürker, Mahmut Akgün, Cengiz Topaktaş, Ekrem Özübek ve Battal Öğüt gibi isimlerdir.
YSK’nın Günümüzde Yeri ve Önemi
Yüksek Seçim Kurulu; geçmişten günümüze Türkiye'de her seçimin yönetimini üstlenmiş, seçimlerin asayişini sağlamış, gerekli tedbirleri almış olan kurumdur. Zaman zaman ülkede yapılan seçimlerde yaşanan bazı usulsüzlüklerin önünü kesse de, her zaman ülkenin saygın bir kurumu olarak kalmayı başarmıştır.
Türkiye Cumhuriyetinin çok partili döneme geçişi sürecinde ihtiyaç üzerine oluşan bu kurum seçim dönemlerinde vatandaşların huzurunu, toplumun sükûnetini sağlamıştır. Yüksek Seçim Kurulu ülkenin huzurunu kaçıranlara asla müsadee etmeyerek, toplumun huzurunu kaçıranlarla mücadele etmiş. Huzur kaçıranlara gerekli olan cezaları vermiştir. YSK üyeleri toplum içinde saygın olan yargı kurumlarında görev yapan hâkim ve savcılardan oluşmaktadır.
