Son iki yıldır islam dininin ibadetine açılan ve cami olarak hizmet vermeye başlayan kültür mirası Ayasofya'dan gelen artarda "tahrip" haberleri sonrası UNESCO’ya çağrı yapıldı.
Yunan arkeologlar başta olmak üzere UNESCO'ya tarihi yapının tahribata uğradığı ve bir an önce müdahale edilmesi gerektiği söylenildi.
Temmuz 2020’de camiye dönüştürülen Ayasofya kararı hem Türkiye’de hem de dünyada tartışmalara yol açmıştı ki korkulduğu üzere kısa sürede çok fazla tahribat yaşandı.
Tarihi yapının bu dönüşüm sonrası uğradığı tahribata dünyada dikkat çekenlerin başında ise Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis gelmiş ve nisan ayında UNESCO direktörü ile görüşüp Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesinden sonra hasar aldığını belirtmişti.
Son olarak ise Yunan arkeologların devreye girmesi dünya basınında yer alırken Yunan Arkeologlar Derneği (SEA)'nin, UNESCO’nun dünyanın en önemli dini ve kültürel alanlarından birini korumak için zorla müdahale etmesini istediği bir açık mektup yayınladığı öğrenildi.
Mektupta, özellikle Ayasofya'nın camiye dönüşmesinden sonra ziyaretçiler nedeniyle hasar görmesine dikkat çekilirken “Ziyaretçilerin kontrolsüzlüğü ve güvenliğin olmaması, anıtın korunması konusundaki ihmalkârlığı gösteriyor.” dendi.
ARTNews’in haberine göre; temmuz ayının başlarında bir temizlik kazasının mermer zeminleri çatlattığı rapor ediliyorken ayrıca ARTNews’e konuşan bir tur rehberi de kültürel anıtın durumunun çok bakımsız olduğunu söyleyerek yetkililerin müdahale etmesi gerektiğini belirtiyordu.
1453’te camiye dönüştürülmeden önce dünyanın en büyük katedrali olan Ayasofya, tarihi geçmişiyle 1985’te UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştı ve yıllarca korunan tarihi yapının iki yıl önce camiye dönüşmesi sonrası önce kapısının ve mozaiklerin vatandaşlar tarafından "kutsal" sayılarak parçalanıp götürüldüğü skandalı yaşanmış sonrasında ise yakın takibe alındığında ise artarda tahribat haberleri gelmeye başlamıştı.
